As guerrillas (1939-1952)

Os anos iniciais son de formación e organización ata que en 1944 se reunen os principais dirixentes para lograr unha unidade de acción que, sen embargo, resultaba moi díficil de levar a cabo pola implacable persecución a que estaban sometidos.
Nas guerrillas tiveron cabida tódalas ideoloxías contrarias ó réxime de Franco, pero a partir de 1944 detéctase en Galicia un predominio claro da influencia do Partido Comunista, practicamente o único partido que envia axuda ós guerrilleiros; non foi o creador do movemento pero si o máximo apoio e de onde procedía o sentido organizativo , a conciencia política e a disciplina.
As antigas Partidas pasan a se denominar Agrupacións que son organizadas por Marrofer (Marcelino Rodríguez Fernández) Os anos 1946 e 1947 son os de maior actividade, pero tamén de desesperación polo rumbo que toman os acontecementos internacionais, especialmente cando a derrota dos fascistas belixerantes non orixinou, como era a esperanza de moitos, a caída do réxime de Franco.